Od dnia 24 stycznia 2023 r. mikroprzedsiębiorcy, mali przedsiębiorcy albo
średni przedsiębiorcy (MŚP) mogą dokonać przelewu wierzytelności wynikającej z
transakcji handlowej zawartej z dużym przedsiębiorcą (sprzedać wierzytelność, gdy
dłużnik będący dużym przedsiębiorcą im nie płaci).
Chodzi o poprawę płynności finansowej wierzycieli będących MŚP w transakcjach
handlowych, w których dłużnikiem jest duży przedsiębiorca. Nawet jeżeli w umowie z dużym
przedsiębiorcą znajdzie się zakaz lub ograniczenie prawa do sprzedaży wierzytelności
(umowny zakaz przelewu wierzytelności) albo inne postanowienia umowne mające ten sam
cel, wierzyciel będzie mógł dokonać przelewu. Chodzi o zwalczenie ograniczeń w prawie
wierzyciela do przelewu wierzytelności, takich jak np. wymóg zgody dłużnika na przelew
wierzytelności. Według ustawodawcy te ograniczenia są nadużywane, co w efekcie może
prowadzić do utraty płynności, a w konsekwencji do zatorów płatniczych. Nie powinno być
tak, aby dłużnik, który nie wywiązuje się ze swoich podstawowych obowiązków umownych
(zapłaty świadczenia pieniężnego w terminie), mógł jednocześnie powoływać się na
zastrzeżenie umowne wyłączające lub ograniczające prawo wierzyciela do przelewu
wierzytelności. Dokonana zmiana przepisów sprawi, że w przypadkach gdy zapłata nie
nastąpi w terminie określonym w umowie, zastrzeżenie umowne wyłączające albo
ograniczające prawo wierzyciela do przelewu wierzytelności stanie się bezskuteczne.
UWAGA!
Wyłączenie umownych ograniczeń przelewu wierzytelności nie ma zastosowania do
transakcji handlowych, w których dłużnikiem jest podmiot publiczny.
Zatem gdy wierzyciel (mikro-, mały lub średni przedsiębiorca) nie otrzyma zapłaty w terminie
od dłużnika (dużego przedsiębiorcy, z wyjątkiem gdy dłużnikiem jest podmiot publiczny), to
będzie mógł sprzedać wierzytelność, nawet gdy umowa zawierała zastrzeżenie wyłączające
lub ograniczające to prawo.
Omawiane rozwiązanie ma zastosowanie do transakcji handlowych zawartych od 24
stycznia 2023 r. To zaś oznacza, że nie ma zastosowania do transakcji handlowych
zawartych:
– przed 24 stycznia 2023 r., a także
– w wyniku przeprowadzenia postępowań o udzielenie zamówienia publicznego
wszczętych przed 24 stycznia 2023 r.
Podstawa prawna:
art. 9a ustawy z 8 marca 2013 r. o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w
transakcjach handlowych (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 893; ost.zm. Dz.U. z 2022 r. poz. 2414)
