Skrót WIBOR pochodzi od nazwy Warsaw Interbank Offered Rate. Jest to wskaźnik określający wysokość oprocentowania na rynku międzybankowym.

W oparciu o tę stopę procentową banki zgadzają się pożyczać sobie nawzajem środki pieniężne. WIBOR jest podstawowym wskaźnikiem dla polskiego systemu finansowego jako całości. Jego wielkość odgrywa ważną rolę w ustalaniu kwoty spłaty kredytu hipotecznego lub
gotówkowego o zmiennym oprocentowaniu.

WIBOR to stopa referencyjna, po której banki pożyczają sobie środki pieniężne. W rzeczywistości, pomimo powoływania się przez banki na transakcje leżące u podstaw WIBOR, transakcje między bankami bardzo często nigdy nie występują, a tym samym banki nie
ponoszą kosztów pozyskania środków pieniężnych.

W 2016 roku Unia Europejska wprowadziła rozporządzenie BMR, które jasno mówi, że kalkulacja referencyjnych stóp procentowych musi opierać się na rzeczywistych transakcjach między bankami, a nie tylko wykazywanych kwotach. Można zatem powiedzieć, że WIBOR jest tworem sztucznym i nie ma nic wspólnego z unijnym
rozporządzeniem BMR.

Zgodnie z art. 11 rozporządzenia BMR podstawowymi danymi do obliczania
wskaźnika WIBOR powinny być dane transakcji, które faktycznie mają miejsce na
rynku finansów międzybankowych.

Rozporządzenie to przewiduje jednak, że w przypadku, gdyby takich transakcji nie można było zawrzeć, to w drodze wyjątku można opierać się na danych szacunkowych podawanych przez uczestników fixingu. Niestety fakt ten, który miał mieć miejsce tylko w wyjątkowych sytuacjach,
stał się w naszym kraju codziennością i swego rodzaju regułą i zasadą, którą
banki kierują się w ustalaniu wysokości WIBOR-u.

Ostatnimi czasy długoterminowe transakcje między bankami właściwie w ogóle nie mają miejsca, dlatego fixing polega w ogromnej mierze tylko na deklaracjach banków, co z kolei
otwiera im możliwość do zdecydowanego zawyżania wyjściowych danych.

Dodatkowym argumentem podważającym zasadność WIBORU jest fakt, że w umowach kredytowych zawartych z bankami, całkowitym kosztem kredytu są dwie składowe:

WIBOR oraz marża.

WIBOR jest to koszt pozyskania przez bank kapitału, który pożycza klientowi. Do tego właśnie kapitału doliczana jest marża. Skoro jednak banki nie dokonują rzeczywistego jego zakupu, stosowanie WIBORU jest najzwyczajniej nieuczciwe. Jedynym kosztem pozyskiwania
pieniędzy przez bank, jaki ponoszą na sfinansowanie udzielanego kredytu, jest
koszt utrzymania depozytu.

Potencjalne klauzule niedozwolone Umowy Kredytu:

 „W celu ustalenia stopu procentowej, o której mowa w umowie, stosuje się wysokość
stawki referencyjnej WIBOR 3M z drugiego dnia przed rozpoczęciem pierwszego i
kolejnych sześciomiesięcznych okresów obowiązywania tej stawki. W  przypadku
braku notowań stawki referencyjnej WIBOR 3M z drugiego dnia przed rozpoczęciem
pierwszego i kolejnych trzymiesięcznych okresów obowiązywania tej stawki do
wyliczenia stopy procentowej stosuje się notowanie z dnia poprzedzającego,
w którym było prowadzone notowanie tej stawki.”

 „Kredytobiorca ponosi ryzyko stopy procentowej, polegającej na wzroście raty
kredytu w przypadku wzrostu stawki referencyjnej”.

Kwalifikacja prawna klauzuli zmiennego oprocentowania:

powyższe postanowienia umowne dotyczące zmiennego oprocentowania mogą
stanowić niedozwolone postanowienia umowne w rozumieniu art. 385 1 kodeksu
cywilnego (tzw. klauzula abuzywna). Wyżej wskazane postanowienia można
uznać za abuzywne z uwagi na całkowite przerzucenie na kredytobiorcę niczym
nieograniczonego ryzyka wzrostu stopy procentowej połączone z
prawdopodobnym niewywiązaniem się Banku z obowiązków informacyjnych, co
uniemożliwiło kredytobiorcy dokonanie pełnej oceny wszelkich potencjalnie
istotnych skutków ekonomicznych zaciąganego zobowiązania kredytowego.

Ponadto klauzule te rodzą poważną dysproporcję w rozłożeniu pomiędzy
stronami umowy ryzyka wzrostu stóp procentowych, albowiem zabezpieczają one
wyłącznie Bank, gdyż przewidują dla Banku także stałą marżę, a dla
kredytobiorcy nie zostało przewidziane jakiekolwiek ograniczenie ryzyka. Umowa
przez to jest dalece nieekwiwalentna. Takie działania uznać można za sprzeczne
z zasadami współżycia społecznego i prowadzące do rażącego naruszenia
interesu kredytobiorcy, występującego w charakterze konsumenta.

W konsekwencji postanowienia te mogą nie wiązać kredytobiorcy (mogą okazać się
być względem niego bezskuteczne).